Selamat Menyambut Hari Raya Aidiladha

• Saya mengucapkan Selamat Menyambut Hari Raya Aidiladha kepada pengunjung/pembaca blog ini yang beragama Islam. Selamat Hari Raya Korban.

Sejarah Pembukaan Penempatan Orang Jawa di Selangor

"Bro bro pro jawa, warga Kampung Padang Jawa yang tulis 
profail kampung, selepas membaca rencana ini sila emel kepada saya yang
 berhijrah itu adakah pendekar yang handal atau pencari pekerjaan atau pencari pelajaran."  

Sejarah Pembukaan Penempatan Orang Jawa di Selangor   

 Oleh : Harith Faruqi Sidek  

Hubungan Tanah Melayu dengan Pulau Jawa telah bermula sejak kurun ke-14 lagi, sepertimana diceritakan dalam naskah lama "Sejarah Melayu" dan "Hikayat Hang Tuah". Sebagai contoh pertembungandiantara Taming Sari dengan pahlawan lagenda melayu, Hang Tuah. Catatan oleh Tom Pires turut menyatakan bahawa telah ada perkampungan orang jawa dizaman Kesultanan Melayu Melaka, catatan beliau antara lain ada menyebut nama-nama penempatan seperti Kampung Jawa dan Parit Jawa. Menurut Noriah Mohamed (2001:13), Pulau Jawa merupakan 7% daripada keseluruhan kepulauan Indonesia dengan kepadatan penduduk sekitar 60 juta orang, dan dipercayai proses migrasi orang jawa ke Tanah Melayu telah bermula sejak 1870an lagi.

Merantau atau Minggat

Menurut Khazin Mohd. Tamrin (1978), penghijrahan orang Jawa ke Tanah Melayu adalah melalui dua keadaan, iaitu;

Merantau : Orang Jawa merantau ke Tanah Melayu atas banyak sebab,antaranya untuk memperbaiki taraf hidup, sama ada dengan bekerja dengan pedagang asing yang berlayar diantara kawasan di Nusantara atau berniaga sendiri. Tidak kurang juga orang Jawa yang merantau ke Tanah Melayu atas tujuan mempelajari ilmu atau mengembangkan ilmu.

Minggat : Faktor ini ialah atas sebab melarikan diri dari sesuatu perkara yang berlaku keatas diri mereka sewaktu di tanah leluhur mereka. Antara faktor yang boleh disabitkan ialah atas sebab persengketaan politik, jenayah atau isu kekeluargaan.

Terdapat juga orang jawa yang datang ke Tanah Melayu secara paksa,iaitu diculik oleh sindiket pedagangan manusia yang menyediakan bekalan buruhkepada pedagang yang berlabuh di Tanah Melayu. Diceritakan orang jawa yang menjadi mangsa penculikan ini akan dibawa ke Singapura untuk dijadikan buruh. Terdapat juga kes dimana orang-orang jawa yang mahu mengerjakan haji telah ditipu oleh para sendiket ini, mereka tidak dihantar ke tanah suci untuk mengerjakan haji,sebaliknya dijual kepada peladang-peladang di Negeri- negeri Melayu Bersekutu.(Khazin Mohd. Tamrin ,1978:710).

Namun ada juga faktor lain yang membawa orang jawa berhijrah ke Tanah Melayu seperti mana yang disebut oleh Nelmawarni dan Nordin (2011), Penghijrahan orang jawa dari kepulauan Nusantara adalah kerana mencari pekerjaan, antara jenis pekerjaan yang dilakukan ialah buruh kontrak, buruh bebas atau sebagai peneroka tanah. Malah ada juga dikalangan orang jawa di Tanah Melayu yang berhijrah secara tidak dirancang, contohnya mereka yang singgah di Pulau Pinang dan Singapura sewaktu dalam perjalanan untuk menunaikan ibadah haji ke Mekah, ada diantara mereka ini tidak meneruskan perjalanan atau pelayaran ke Mekah, sebaliknya berubah fikiran lalu menetap terus di Tanah Melayu, dan ada juga yang tinggal terus di Tanah Melayu selepas pulang dari mengerjakan Haji.

Jika dibandingkan dengan orang Minangkabau yang turut sama berhijrah ke Tanah Melayu, Orang jawa dilihat lebih cenderung bekerja dengan kerajaan, sementara orang Miangkabau lebih suka berniaga, malah budaya “makan gaji” adalah tidak digalakkan / disukai oleh orang Minangkabau yang merantau. Namun orang Jawa yang bekerja sebagai buruh ini telah menyebabkan populasi mereka tersebar ke seluruh jajahan koloni inggeris dan Belanda, dari Tanah Melayu, Afrika Selatan (dibawa oleh Belanda) malah hingga ke kepulauan Carribean.

Penghijrahan orang jawa di Selangor

Pada sekitar tahun1890an, masyarakat melayu yang menetap di Kuala Lumpur adalah terdiri daripada pedagang daripada Sumatera dan Jawa (Gullick, 1993:34). Di daerah Klang, telah dikesan aktiviti perdagangan yang diketuai oleh pedagang jawa yang diketuaioleh Syeikh Mohd Taib (MISC 183/80 Kuala Lumpur). Pada tahun 1930an, kebanyakkan peniaga melayu yang berniaga di kawasan Batu Road, Melaka Streetdan Malay Street adalah terdiri daripada orang Jawa dari Sumatera. Masyarakat jawa di Selangor kebanyakkannya memilih penempatan di kawasan pertanian, mereka memilih cara hidup dengan bercucuk tanam dan berkebun. (Noriah Mohamed,2001:223)

Faktor perkembangan pesat industri pelombongan bijih timah di kawasan lembah Sungai Kelang juga telah menarik penghijrahan ramai orang jawa ke daerah ini. Berbanding dengan orang cina dari tanah besar, orang jawa ini menjalankan kegiatan melombong bijih timah secara kecil kecilan di kawasan pendalaman.(Khazin, 1978:73).

Menurut Noriah Mohamed(2001:147), kawasan yang dikesan mempunyai penduduk berketurunan jawa yang ramai di Selangor ialah
1. Tanjung Karang

2. Tanjung Karang
3. Sabak Bernam
4. Kuala Selangor
5.Kelang
8.Banting ( Kuala Langat)
9.Sepang

Membuka penempatan di Daerah Klang

Dalam laporan Pegawai Daerah Klang sewaktu melawat Teluk Menegun dan Kampung Jawa dalam tahun 1890, beliau ada mencatatkan penemuannya tentang kawasan penempatan yang dibuka oleh orang Jawa. Hasil temuramah dengan beberapa orang penduduk lama serta waris kepada peneroka kawasan yang asal, Khazin Mohd Tamrin( 1978: 77) telah menemui maklumat tentang asal usul pembukaan beberapa kawasan penempatan di Klang. 

a)  Kampung Jawa

Meskipun kebanyakkan penempatan di Negeri Selangor dibuka oleh orang Bugis yang merantau, tetapi terdapat juga bukti penempatan yang dibuka oleh orang Jawa yang berhijrah ke Selangor, terutamanya di Klang. Menurut Khazin (1978:73), Kampung Jawa telah dibuka sekitar tahun 1860an, antara nama yang disebut sebagai pelopor pembukaan kawasan ini ialah Haji Hussein dan Haji Mohammad Tahir yang berasal dari BatuBara, Sumatera. Kawasan ini dikatakan telah dibuka sekitar tahun 1875 oleh Haji Latiff yang  dikatakan berasal dari Semarang.( Khazin, 1978: 73).

a) Bukit kapar.

Kawasan ini dikatakan telah dibuka dalam tahun 1920an lagi, ianya diketuai oleh Abdul wahid b. Ahmad.

b) Meru.

Meru telah dibuka oleh Haji Shariff bin Haji Abdul Razak sekitar tahun 1909. Maklumat ini disampaikan oleh anak beliau yang menjadi Ketua Kampung dalam satu temuramah pada 21 April 1974.

c) Kampung Rantau Panjang

Kawasan penempatan ini telah dibuka oleh Haji Siraj bersama sahabatnya Haji Hassan pada tahun 1919.

d) Kampung Sungai Jati

Kawasan Sungai Jati di Jalan Kampung Jawa telah dibuka oleh Haji Sidek dan Haji Mohd Damin.

Penempatan Orang Jawa di Ulu Langat

Di kawasan Ulu Langat juga telah dikesan mempunyai penempatan yang dibuka oleh orang Jawa. Sebuah kawasan perkampungan yang dinamakan Kampung Jawa telah dibuka sekitar tahun 1916 oleh sekumpulan orang Jawa yang dibawa masuk oleh Inggeris. Kumpulan orang Jawa ini pada asalnya bekerja sebagai buruh kontrak di Ladang Kopi di sekitar Pantai Selangor (Khazin, 1978:78). Walau bagaimanapun, tidak dapat dapat dipastikan sama ada penempatan yang dimaksudkan itu adalah sebuah perkampungan kecil yang dibuka oleh orang jawa sekitar tahun 1920, perkampungan ini terletak di Batu18, Jalan Sungai Lui.

Membuka penempatan di Daerah Kuala Selangor

Menurut Khazin Mohd Tamrin(1978:78), perancangan kerajaan British telah menyumbang kepada penghijrahan orang Jawa ke Daerah Kuala Selangor. Penghijrahan ke kawasan seperti Tanjung Karang dan Sabak Bernam adalah disebabkan oleh aktiviti pertanian seperti padi dan kelapa yang mereka usahakan. Penghijrahan yang berlaku sekitar tahun 1930an ini bukan sahaja melibatkan orang jawa yang datang dari Pulau Jawa, tetapi juga mereka yang telah menetap di kawasan berhampiran, umpamanya dari Hilir Perak. Walaubagaimanpun, sebelum adanya penghijrahan besar-besaran ini, sebilangan kecil orang jawa telah pun ada di Sabak Bernam.Generasi pertama orang Jawa di Sabak Bernam ini menyara hidup sebagai pekebun kecil dan dipercayai mula berada dikawasan tersebut 20 tahun lebih awal, iaitu sekitar 1910.(Khazin Mohd Tamrin,1978:79).

Kampung Api-api dalam Daerah Kuala Selangor dikatakan telah dibuka oleh orang jawa yang berasal dari Banyumas, kumpulan orang-orang jawa ini diketuai oleh Tuan Haji Abdul Moin.Penerokaan mereka sehingga wujudnya Kampung Api-api adalah berdasarkan geran tanah yang dikeluarkan oleh kerajaan British yang bertarikh 1901, tetapi anggaran tahun kampung ini dibuka adalah berdasarkan usia pokok kelapa yang ditanam oleh orang-orang jawa dikawasan itu yang dianggarkan telah mencapai usia 30 tahun pada ketika itu.

Anak Tuan Haji Abdul Moin, iaitu Tuan Haji Idris Haji Moin bersama sahabatnya, Salamenko pula bertanggungjawab meneroka kawasan Pasir Tuntong. Salamenko kemudiannya telah berhijrah keluar dari kawasan Pasir Tuntong, lalu membuka penempatan di Sungai Yu. Seterusnya kawasan-kawasan lain turut dibuka oleh generasi orang jawa yang seterusnya,seperti penempatan di Kampung Ijok, Bukit Badong dan Bukit Kuching. Kumpulan orang-orang jawa yang membuka penempatan di Daerah Kuala Selangor ini dikatakan berasal dari Daerah Pacitan, Magelang dan Ponorogo. Pada tahun 1945, kampung Batang Berjuntai telah dibuka oleh seorang berketurunan jawa yang bernama Jemain bin Kasok, namun pada ketika itu, kawasan itu lebih dikenali sebagai kampong Jaya Setia atau Batang Trill.

Membuka Penempatandi Daerah Kuala Langat

Antara kawasan yang dilihat menjadi tumpuan penghijrahan orang jawa di Selangor adalah di Daerah Kuala Langat. Dibawah pemerintahan British, perolehan atau penerokaan tanah harus dilakukan dengan rasmi, iaitu dengan mendapatkan kebenaran daripada kerajaan Inggeris.Meskipun mendapat persaingan daripada penduduk tempatan dalam memperolehi hak penerokaan kawasan di Daerah Kuala Langat, British dikatakan cenderung memberi permit atau kebenaran kepada orang-orang Jawa berbanding orang tempatan, malah dari kacamata British, orang-orang jawa yang berhijrah ini disifatkan sebagai “The Best Colonist”. Merujuk kepada Khazin Mohd Tamrin (1978:76), sehingga 1888, beberapa buah penempatan di Daerah Kuala Langat ini telah dibuka oleh orang jawa, antaranya Kelanang yang dibuka oleh Haji Kiai Kadir dan Tanjung Dua oleh Encik Sadik.

Khatimah

Meskipun telah berada di daratan yang baru, orang jawa yang berhijrah ke Tanah Melayu ini dilihat masih setia membawa bersama adat dan budaya leluhur mereka, amalan seperti rewang, kondangan dan sebagainya masih jelas diamalkan di kebanyakkan penempatan yang mereka buka. Selain daripada itu, kaedah pemilihan ketua bagi sesebuah penempatan mempunyai kelainan diantara satu kawasan dengan kawasan yang lain,contohnya di beberapa penempatan di Klang, seseorang pemimpin kampung atau lurah dipilih dari kalangan mereka yang mula-mula membuka penempatan tersebut. Satu lagi kaedah memilih lurah adalah melantik mereka yang mempunyai ilmu yang tinggi berbanding kebanyakkan orang didalam penempatan tersebut, biasanya ilmu agama dan ilmu yang berkaitan dengan kemahiran hidup.

Rujukan :

Khazin Mohd. Tamrin.(1978). Orang Jawa di Selangor Kedatangan dan Penempatan.Jebat (7/8), 68 - 85.

Khazin Mohd. Tamrin (1984). Orang Jawa di Selangor: Penghijrahan danPenempatan 1880 – 1940. Kuala Lumpur: DBP. (Kat D 595.2 .J4.K45 n.5)

Koleksi Cerita Rakyat : Daerah Kuala Selangor. (2006). Selangor: Unit Perancang Ekonomi Negeri Selangor (UPEN).

Nelmawarni Bungo & Nordin Hussin. (2011).Merantau ke Kuala Lumpur: Tradisi merantau dan berdagang masyarakat Minang. Geografia,7, 116 - 131.

Noriah Mohamed. (2001). Jawa Di Balik Tabir. Bangi: Penerbit UKM. ( 42 PL 5161.N67 n.5)

Omar Yusoff & Noriah Mohamed.(2010). Daripada Jawi Peranakan kepada Melayu: Tinjauan terhadap Komuniti Jawi Peranakan di Pulau Pinang pada Abad ke-21. SARI, 28 (2), 63 - 82.

Kejatuhan dan kebangkitan Klang

Sumber dari scribd.com uploaded by:AkourSemmily   


"Bro bro pro Jawa warga Kampung Padang Jawa yang tulis profail kampung elok baca rencana ini untuk refresh minda anda. Lihatlah betapa bijaknya penjajah British menggunakan kesempatan untuk menguasai dan membolot ekonomi Tanah Melayu. British juga tak import pendekar hebat atau handal dari kalangan orang Cina, India dan Indonesia."  Sila lah baca.
 

1. KEJATUHAN DAN KEBANGKITAN KLANG, 1867-1900

ABSTRAK 

Artikel ini bertajuk Kejatuhan dan Kebangkitan Klang, 1867-1900´membincangkan tentang pentadbiran, politik serta sistem social dalam proses pembangunan Klang. Artikel ini diambil daripada Jurnal of  Malaysia Branch Asian Sociatic yang ditulis oleh J.M. Gullick. Secara keseluruhannya, pelbagai kemajuan dan perubahan yang berlaku diKlang terutamanya semasa penjajahan British. Hal ini, pihak British berusaha menguasai ekonomi yang terdapat di Klang terutamanya dalam eksport bijih timah. Perang saudara yang berlaku memberi peluang yang lebih luas kepada British untuk menduduki Klang melalui Tunku Kudin. Perubahan demi perubahan telah dibawa oleh British semasa menjajah Klang. Terdapat kesan baik dan buruk kepada penduduk pada masa ini.

1.0.   PENGENALAN 

Artikel telah ditulis oleh J.M. Gullick ini membincangkan tentang Sejarah Klang yang mana ia merangkumi aspek sejarah penempatan, pembangunan, pelabuhan, ekonomi yang dijalankan diKlang dan lain-lain. Pelbagai aspek yang diketengahkan dalam artikel ini yang mana memberi satu gambaran mengenai latar kehidupan masyarakat di Klang pada abad ke-19. Klang pada masa tersebut telah mengalami konflik perebutan kuasa pusat pentadbirannya. Seterusnya, perkara ini telah membawa kepada Perang Klang. Melalui perang saudara inilah pihak British mula menjajah Tanah Melayu secara langsung. Tambahan pula, pembangunan ekonomi yang radikal telah mengubah keadaan1 dan suasana kehidupan masyarakat pada masa ini. Kawasn zon pantai dengan tanah yang rata telah menarik golongan Imigran untuk datang ke Tanah Melayu seperti golongan Jawa yang menjalankan pertanian.

2.0. BENTUK MUKA BUMI

 Sejarah penempatan awal di Klang adalah sama dengan sifatnya dengan penempatan melayu dikawasan-kawasan lain. Mereka memulakan penempatan mereka di tepi-tepi sungai.2. Klang merupakan Bandar yang kaya dengan bijih timah dan berdasarkan artikel ini, Klang ditadbir secara rasmi oleh Raja Abdullah dan bagi menggantikan Raja Suleiman yang mangkat padatahun 1853. Selain itu, Klang telah diserahkan oleh Sultan Muhammad kepada Raja Abdullah sejak tahun 1849 lagi. Hal ini juga sebagai membalas jasa Raja Abdullah iaitu menantu kepada Sultan Muhammad yang telah melangsaikan hutang Sultan Muhammad.3 Raja Mahdi (anak Raja Suleiman) tidak berpuas hati dan berusaha merebut semula Klang yang sepatutnya diwarisi olehnya. Berlaku peperangan antara Raja Mahdi dan Raja Abdullah. Raja Mahdi berjaya merampas semula Klang dan memerintah Klang selama dua tahun sebelum menghadapi tentangan daripada Raja Ismail dan Raja Hasan 

( anak Raja Abdullah). Raja Abdullah telah membawa banyak kemajuan semasa Klang dibawah pentadbirannya. Buktinya, ketibaan Raja Abdullah di satu kawasan sungai yang dikenali Kuala Lumpur telah menukar kawasan ini daripada sebuah perkampungan yang kecil kepada sebuah Bandar yang menjadi pelbagai pusat perniagaan yang berpunca daripada bijih timah.4. Namun, sebenarnya Raja Abdullah telah menggunakan segala kesempatan yang dimiliki untuk mendapatkan keuntungan semaksimum mungkin.5. Hal ini menunjukkan Beliau turut mengutamakan kepentingan untuk diri sendiri.

2.1. PEMULIHAN DAN KEMEROSOTAN SELEPAS PERANG

Keadaan politik  yang tidak stabil memaksa ramai penduduk Klang  terpaksa berpindah ke

tempat lain. Perang Klang yang berlaku menyebabkan Sultan Abdul Samad melantik Tunku Kudin sebagai wakil mutlaknya bagi menyelesaikan masalah yang berlaku antara Raja Abdullah dan Raja Mahdi.6. Raja Mahdi telah kalah dan diusir keluar pada tahun 1870 dan perang Klang berjaya ditamatkan oleh Tunku Kudin pada tahun 1873. Hal ini demikian, Tunku Kudin mendapat sokongan dan bantuan daripada pihak British berbanding Raja Mahdi. Tunku Kudin merupakan seorang yang cergas dan berpelajaran Inggeris serta mahir dengan cara pentadbiran barat7 yang mana memudahkan beliau mendapatkan bantuan daripada pihak British. Pelbagai kemajuan dan kemakmuran telah berjaya dibawa oleh Tunku Kudin atas nasihat British. Buktinya, dalam masa yang singkat, pembangunan di kawasan pedalaman telah bermula 8 dan perlombongan bijih timah juga telah dijalankan dengan giatnya. Namun, pada pertengahan tahun 1875, harga bijih timah telah jatuh daripada harga tempatan $125 kepada $70 satu pikul. Kadar faedah juga meningkat tinggi bagi membiayai pemulihan selepas perang saudara. Hal ini menyebabkan keadaan penduduk semakin terdesak dan tidak mengalami banyak perubahan dalam kehidupan.

2.2.          PELABUHAN KLANG, 1800-1900

 Jalan perhubungan di Klang mesti diperbaiki jika perindusrian bijih timah di Selangor ingin bersaing dengan perlombongan bijih timah yang di Perak. Hal ini demikian, perlombongan bijih timah di Klang terletak di kawasan pedalaman. Contohnya, perjalanan melalui Sungai Klang mengambil masa tiga hari iaitu daripada Pelabuhan Klang ke Damansara dan dari Damansara keKuala Lumpur pula mengambil masa selama tiga atau empat hari.9 Persimpangan Sungai Klang dan Gombak juga lebih banyak aliran daripada sungai menyebabkan bot yang besar tidak dapat ke sana.10. Pada tahun 1896, landasan keretapi dari Kuala Lumpur ke Bukit Kuda telah dihubungkan merentasi Sungai Klang melalui Jambatan Connaught ke Klang.11. Pembangunan semula bandar ini mengakibatkan kemasukan pelombong pelombong baru seterusnya mengalami pertambahan penduduk.12 Hal ini menyebabkan kegiatan melombong didominasi oleh orang asing dan ini memberi kesan kepada proses urbanisasi orang Melayu.13. Kehadiran pelombong pelombong asing ini juga secara tidak langsung telah menenggelamkan kegiatan mendulang orang Melayu kerana buruh Cina mempunyai teknologi yang lebih baik dan cepat. Selain itu, pelabuhan Swettenhem telah dibina bagi memudahkan dan mempercepatkan proses pengangkutan bijih timah. Penyakit malaria telah merebak semasa pembukaan PelabuhanSwettenhem ini. Dengan ini, penyakit yang semakin merebak akibat pembukaan pelabuhanSwettenham memberi kesempatan kepada seorang doktor mencapai kemasyhuran di peringkat dunia.14 Jelaslah, pihak British bijak mengambil kesempatan dan peluang atas setiap perkara yang berlaku.

2.3.          BANDAR KLANG

Pada tahun 1883, pembinaan keretapi telah menyuntik jumlah wang yang besar ke dalam ekonomi tempatan. Kebanyakkannya dibelanjakan untuk upah buruh bagi kerja kerja pembersihan landasan dan pembinaan landasan keretapi. Selain itu, pada tahun 1875,dianggarkan penduduk sebanyak 800 orang dan meningkat kepada 2000 orang pada tahun 1894. Namun, bancian penduduk pada tahun 1890 mendapati hanya 12 peratus sahaja penduduk melayu.15 Hal ini disebabkan oleh dasar pemerintahan kolonial agar orang melayu tidak terdedah kepada kemajuan bandar dan hanya terlibat dengan kegiatan pertanian di pinggir  bandar.16 Pemerintahan kolonial British juga telah menciptakan citra bahawa orang Melayu hanyalah boleh bertani dan berkebun serta hanya mahir membuat kraf tangan sahaja.17 Justeru,ramai penduduk melayu yang dipindahkan oleh British ke kawasan pedalaman seperti tanah yang belum diterokai. Manakala kaum Cina pula tinggal di Bandar bandar yang mempunyai pelbagai kemudahan serta mengusahakan lombong lombong bijih timah. Hal ini demikian, kebolehan orang-orang Cina bekerja dilombong dan di ladang sambil menjalankan pajak cukai menarik minat orang Inggeris.18 Orang Inggeris menganggap orang melayu adalah pemalas, tidak mahu bekerja untuk upah dan dengan demikian tidak termasuk ke dalam golongan yang akan dijadikan buruh dalam bidang ekonomi kolonial.19 Tambahan pula, sikap orang Melayu itu sendiri yang tidak mahu menjadi buruh dan suka bekerja sendiri. Pelbagai infrasruktur telah dibangunkan disekitar kawasan perlombongan. Antaranya jalan-jalan telah dibina menuju ke pekan pekan  perlombongan dan ke kawasan ladang.20 Contohnya, China Street iaitu jalan utama pada tahun 1872 Beach Street, Market Street, Jalan Raja dan lain-lain.Selain itu, Ibu pejabat juga dipindahkan dari Klang ke Kuala Lumpur pada tahun 188021 dan Kuala Lumpur juga penuh sesak dengan pondok-pondok atap.22 Disamping itu, rumah-rumah baru, bangunan-bangunan kuarters pegawai kerajaan, hospital, dan penjara juga telah dibina seiring dengan pembangunan yang ingin dijalankan di Kuala Lumpur. Hal ini demikian, banyak mendatangkan kebaikkan kepada pihak British serta memudahkan urusan pentadbiran mereka dalam usaha menguasai ekonomi Tanah Melayu. Seterusnya perpindahan pusat pentadbiran ini juga membolehkan mereka melicinkan urusan pentadbiran dan memudahkan mereka mengawal penduduk di Tanah Melayu dengan lebih teratur. Pembangunan pesat pada tahun 1880-an membantu menyediakan kemudahan untuk  penduduk yang semakin pesat bertambah dan terdiri kebanyakkannya daripada orang Cina, India, dan Indonesia untuk mengharungi arus pemodenan.23 Sekolah Melayu pertama di Selangor terletak di Klang iaitu pada tahun 1875 didirikan oleh Sultan Abdul Samad. Pendidikan yang memenuhi keperluan perkhidmatan pentadbiran awam dan swasta juga disediakan oleh pihak British.24 Namun, dapat dilihat pihak penjajah lebih mengutamakan pendidikan bagi orang Imigran dan pembesar pembesar Sultan. Orang Melayu diberi layanan kelas ketiga selepas Sultan dan imigran. Hal ini bagi mengelakkan orang Melayu mendapat pendedahan luar seterusnya memberontak terhadap sistem yang diperkenalkan British. Tambahan pula, keengganan para pengusaha pelombong Melayu yang terdiri daripada pembesar negeri dangolongan bangsawan mengambil orang Melayu bekerja menyebabkan orang Melayu terus terpinggir.25 Selain itu, terdapat juga kelab rekreasi yang ditubuhkan oleh Pihak British hasil daripada berkembangnya penduduk Eropah. Antara kelab yang ditubuhkan adalah Kelab Selangor yang merupakan pusat kehidupan sosial bagi orang Eropah sehingga tertubuhnya Lake Kelab. 26 Di sinilah tempat pertemuan dan rekreasi para kakitangan pegawai kolonial dan kelas atasan.

2.4.          KAWASAN DESA

Pada mulanya, kawasan ini diduduki dan mula diterokai oleh orang Melayu yang mana telah ditempatkan oleh pihak penjajah. Ekonomi masyarakat Melayu pada masa ini terdiri daripada kelompok kecil petani yang mengusahakan pertanian, pemburuan dan perikanan. Dari segi pertanian, British mengamalkan dasar duaan. Pertama, menggalakkan penanaman dagangan secara besar-besaran oleh pelabur asing dan kedua memperkukuhkan penanaman tanaman petani Melayu.27 Tanaman yang ditanam adalah gambir, lada hitam, kopi, tebu, padi, buah-buahan tempatan dan lain-lain. Tanaman yang mendapat perhatian dalam perdagangan adalah gambir,lada hitam dan kopi. Namun, secara keseluruhannya penanaman gambir dan lada hitam diusahakan oleh golongan Cina. Golongan Melayu hanya mengusahakan tanaman lebih kepada tujuan sara diri. Hal ini disebabkan sistem British yang mengawal ekonomi orang Melayu kerana tidak mahu orang Melayu terdedah dengan ekonomi baru seterusnya memperjuangkan hak mereka. Mereka juga disekat untuk merebut peluang dan menyertai secara langsung kegiatan  ekonomi bandaran.28 Jelas menunjukkan disini pihak British sememangnya tidak menginginkan kemajuan dalam masyarakat Melayu, malah Sultan hanya dijadikan sebagai boneka. Pada peringkat awal perhatian Kerajaan British tertumpu di kawasan Kuala Lumpur sahaja. Namun, setelah British melihat keuntungan yang boleh didapati daripada hasil pertanian, mereka mula menumpukan perhatian di kawasan luar bandar juga. Dengan ini, kemudahan pinjaman kewangan dan menduduki tanah secara percuma dalam tempoh yang ditetapkan kepada penoraka baru telah diberi bagi mempercepatkan proses pembukaan kawasan luar bandar.Kawasan yang menjadi perhatian utama British adalah perkampungan Melayu Jawa. Buktinya,menjelang pertengahan tahun 1890an, bilangan peneroka Jawa Klang telah mengatasi peneroka Melayu lain dan pemohonan tanah dalam kalangan mereka sentiasa bertambah.29 Tambahan pula, Pegawai British kebanyakkannya yakin dan percaya akan setiap tanah yang diusahakan oleh peneroka dari seberang ini, khususnya golongan Jawa.30 Manakala orang Melayu tempatan pula pada masa ini mengusahakan pertanian lebih kepada untuk cukup makan sahaja.

2.5.          KESIMPULAN

Secara keseluruhannya, walaupun pada mulanya ekonomi di Klang dikuasai dan dimulai oleh orang Melayu, namun setelah British menjajah Klang berlaku pelbagai perubahan. Contohnya, ekonomi perlombongan bijih timah yang dilakukan oleh orang Melayu dengan cara mendulang telah tenggelam setelah kedatangan orang Cina yang membawa bersama teknologi yang lebih canggih dan cepat. Selain itu, peningkatan kemasukan orang Cina, India dan golongan Jawa juga telah menyebabkan penduduk Melayu semakin terpinggir ditambah pula dengan dasar kolonial yang diperkenalkan oleh British. Sememangnya British ingin mengabaikan orang orang Melayu dengan harapan supaya mereka terus tinggal sebagai penduduk kampung dengan kehidupan   secukup hidup sahaja31 Dengan ini, orang Melayu akan terus berada di bawah pentadbiran dan jajahan British seterusnya memudahkan British membolot ekonomi yang terdapat di Tanah Melayu satu persatu.

1              J.M.Gullick. 2000.

A History of Kuala Lumpur 1857-1939. Kuala Lumpur: Council of the Malaysian Branch of Royal Asiatic society. Hal 5.

2.             Mohd Sarim Hj Mustajab & Khazin Mohd Tamrin. 1990. Klang 1890-1900: Sejarah dan Pentadbiran Selangor:United Selangor Press Sdn.Bhd. hal 60.

3              Adnan Haji Nawang & Mohd. Fadzil Othman. 1992. Selangor: Sejarah dan Proses Pembangunannya Selangor:Jabatan Sejarah Universiti Malaya dan Lembaga Muzium Sulan Alam Shah. Hal 41.

4              Dato Dr. Suleiman Mohamad & Lokman Haji Mohd. Zen. 1999. Sejarah Kampung Bahru: Di Sini Awal Segalanya Bermula. Bangi: Institut Alam Tamadun Melayu(ATMA), Universiti Kebangsaan Malaysia. Hal 20-21.

5.             Prof. Dato Khoo Kay Kim & Paiman Bin Keromo. 1989. Selangor Darul Ehsan: Satu Persepsi Sejarah Selangor:Muzium Negeri Selangor. Hal 23

6.         Mohd Sarim Hj Mustajab & Khazin Mohd Tamrin. 1990. Klang 1890-1900: Sejarah dan Pentadbiran. Hal 74.

7          Joginder Singh Jessy. 1978. Sejarah Tanah Melayu (1400-1959). Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.  Hal135.

8          Adnan Haji Nawang & Mohd. Fadzil Othman. 1992. Selangor: Sejarah dan Proses Pembangunannya Hal 43.

9          Ibid . hal 186-187

10         J.M. Gullick. 1994.Old Kuala Lumpur. New York: Oxford University Press. Hal 1

11         Adnan Haji Nawang & Mohd. Fadzil Othman. 1992. Selangor: Sejarah dan Proses Pembangunannya  Hal 187.

12         Dato Dr. Suleiman Mohamad & Lokman Haji Mohd. Zen. 1999. Sejarah Kampung Bahru: Di Sini Awal SegalanyaBermula  Hal 38

13         Ibid  Hal 37.

14         Mohd Sarim Hj Mustajab & Khazin Mohd Tamrin. 1990. Klang 1890-1900: Sejarah dan Pentadbiran        Hal 77.

15         Dato Dr. Suleiman Mohamad & Lokman Haji Mohd. Zen. 1999. Sejarah Kampung Bahru: Di Sini Awal SegalanyaBermula. Hal 54.

16         Ibid . Hal 54.

17         Ibid . Hal 57.

18         Barbara Watson Andaya dan Leonard Y. Andaya. 1983. Sejarah Malaysia. Petaling Jaya: Macmillan Publishers(M)Sdn. Bhd. Hal 204.

19         Ibid . Hal 204.

20        Ibid . Hal 210.

21         J.M.Gullick. 1998. A History of Selangor(1766-1939). Kuala Lumpur: Falcan Press Sdn. Bhd as MBRAS. Hal 188.

22        Dato Dr. Suleiman Mohamad & Lokman Haji Mohd. Zen. 1999. Sejarah Kampung Bahru: Di Sini Awal SegalanyaBermula. Bangi. Hal 37.

23        Perjanjian dan Dokumen Lama Malaysia 1791-1965 . 2008. Kuala Lumpur: Institut Terjemahan Negara MalaysiaBerhad. Hal xxx-xxxi.

24        Ibid . hal xxxi.

25        Dato Dr. Suleiman Mohamad & Lokman Haji Mohd. Zen. 1999. Sejarah Kampung Bahru: Di Sini Awal SegalanyaBermula. Hal 39.

26        Ibid . Hal 75.

27        Adnan Haji Nawang & Mohd. Fadzil Othman. 1992. Selangor: Sejarah dan Proses Pembangunannya . Hal 181

28        Dato Dr. Suleiman Mohamad & Lokman Haji Mohd. Zen. 1999. Sejarah Kampung Bahru: Di Sini Awal SegalanyaBermula. Hal 57

29        Mohd Sarim Hj Mustajab & Khazin Mohd Tamrin. 1990. Klang 1890-1900: Sejarah dan Pentadbiran. Hal 63.

30        Khazin Mohd Tamrin. 1984.  Orang Jawa di Selangor: Penghijrahan dan Penempatan 1880-1940. Kuala Lumpur:Dewan Bahasa dan Pustaka. Hal 99

31         Mohd Sarim Hj Mustajab & Khazin Mohd Tamrin. 1990. Klang 1890-1900: Sejarah dan Pentadbiran Hal 87.

RUJUKAN: :-
Adnan Haji Nawang & Mohd. Fadzil Othman. 1992.
Selangor: Sejarah dan Proses Pembangunannya. Selangor: Jabatan Sejarah Universiti Malaya dan Lembaga Muzium Sultan Alam Shah.

Barbara Watson Andaya dan Leonard Y. Andaya. 1983.
 Sejarah Malaysia .Petaling Jaya:Macmillan Publishers(M) Sdn. Bhd.

Dato Dr. Suleiman Mohamad & Lokman Haji Mohd. Zen. 1999.
Sejarah Kampung Bahru: DiSini Awal Segalanya Bermula.
Bangi: Institut Alam Tamadun Melayu(ATMA), UniversitiKebangsaan Malaysia.

J.M. Gullick. 1994.
Old Kuala Lumpur New York: Oxford University Press.

J.M.Gullick. 1998.
A History of Selangor(1766-1939).Kuala Lumpur: Falcan Press Sdn. Bhd as MBRAS.

J.M.Gullick.2000.
A History of Kuala Lumpur 1857-1939  Kuala Lumpur:  Council of the Malaysian Branch of Royal Asiatic society.

Khazin Mohd Tamrin. 1984.
Orang Jawa di Selangor: Penghijrahan dan Penempatan 1880-1940
Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka
.
Perjanjian dan Dokumen Lama Malaysia 1791-1965.2008. Kuala Lumpur: Institut Terjemahan Negara Malaysia Berhad.

Joginder Singh Jessy. 1978.
Sejarah Tanah Melayu (1400-1959) Kuala Lumpur: Dewan Bahasadan Pustaka.
 
Mohd Sarim Hj Mustajab & Khazin Mohd Tamrin. 1990.
Klang 1890-1900: Sejarah dan Pentadbiran. Selangor: United Selangor Press Sdn.Bhd..

Prof. Dato Khoo Kay Kim & Paiman Bin Keromo. 1989.
Selangor Darul Ehsan: Satu PersepsiSejarah.
Selangor: Muzium Negeri Selangor.